Matka Boża Częstochowska

„Wielka Boga – Człowieka Matko, Najświętsza Dziewico i Pani Jasnogórska (…) Niech wolno mi będzie dzisiaj od tych samych słów rozpocząć nowy jasnogórski Akt Oddania, który rodzi się z tej samej wiary, nadziei i miłości, z tradycji ojczystej, w której przez tyle lat uczestniczyłem, a równocześnie z nowych zadań, które za Twoją sprawą, o Maryjo, zostały powierzone mnie, niegodnemu człowiekowi, a równocześnie Twemu przybranemu synowi. O jakże wiele byłoby spraw, które przy tym spotkaniu powinienem był wyrazić, nazwać po imieniu. O jakże wiele byłoby ludów i narodów, o których chciałbym Ci tu powiedzieć, o Matko, po imieniu! Zawierzam Ci je wszystkie w milczeniu. Zawierzam Ci je wszystkie, o Matko, tak jak Ty sama najlepiej znasz i odczuwasz. Czynię to na miejscu wielkiego zawierzenia, skąd widać nie tylko Polskę, ale i Kościół cały w wymiarach krajów i kontynentów: cały w Twoim macierzyńskim Sercu. Ten Kościół cały, w świecie współczesnym i przyszłym, Kościół postawiony na drogach ludzi, ludów, narodów i ludzkości, ja, Jan Paweł II, jego pierwszy sługa, oddaję tutaj Tobie, Matce, i zawierzam z bezgraniczną ufnością.”…

Jasnogórska Matko Kościoła!

Raz jeszcze oddaję Ci siebie w „macierzyńską niewolę miłości” wedle słów mego zawierzenia „Totus Tuus”! Oddaję Ci cały Kościół – wszędzie, aż do najdalszych krańców ziemi! Oddaję Ci ludzkość i wszystkich ludzi – moich braci. Wszystkie ludy i narody. Oddaję Ci Europę i wszystkie kontynenty. Oddaję Ci Rzym i Polskę, zjednoczone poprzez Twojego Sługę nowym węzłem miłości. Matko, przyjmij! Matko, nie opuszczaj! Matko, prowadź!…

Tak Ojciec Święty Jan Paweł II w Nowym Akcie Oddania w 1979r. podczas I podróży do Polski zawierzył Maryi cały świat, Polskę, wszystkie ludy i narody.

Tak Matkę Bożą Częstochowską ukochał Papież Polak i tak Ją kocha cała Polska. Sanktuarium jasnogórskie jest jednym z tych miejsc, gdzie przodowanie Ludowi Bożemu ze strony Matki Chrystusa jest szczególnie wyczuwalne.

Historia Cudownego Obrazu:

Według tradycji Obraz Matki Bożej został namalowany przez św. Łukasza Ewangelistę na desce stołu, przy którym Najświętsza Rodzina modliła się i spożywała posiłki. Św. Łukasz miał wykonać dwa obrazy Maryi, z których jeden dotarł do Italii i do dziś jest czczony w Bolonii, drugi zaś został przewieziony przez cesarza Konstantyna z Jerozolimy do Konstantynopola i złożony w tamtejszej świątyni. Sześć wieków później służący w wojsku cesarskim książę ruski Lew, urzeczony pięknem obrazu, zapragnął przenieść go na Ruś. Na usilne nalegania księcia cesarz podarował mu cudowny wizerunek i od tego czasu obraz otaczany był na Rusi wielką czcią. W czasie walk prowadzonych przez Kazimierza Wielkiego i Ludwika Węgierskiego na Rusi obraz ukryto w zamku w Bełzie. W roku 1382 znalazł go tam książę Władysław Opolczyk. Doznawszy łaski orężnego zwycięstwa nad nieprzyjacielem, książę zabrał obraz i przywiózł do Częstochowy, gdzie oddał go pod opiekę paulinom . Taką historię Obrazu Matki Bożej Jasnogórskiej przekazuje najstarszy rękopis Translatio tabulae, którego odpis z 1474 r. przechowywany jest w archiwum jasnogórskim. Obraz Matki Bożej Jasnogórskiej (Częstochowskiej) to wizerunek typu Hodegetria. Przedstawia Najświętszą Maryję Pannę w postaci stojącej z Dzieciątkiem Jezus na ręku. Maryja jest frontalnie zwrócona do wiernych. Twarz Dzieciątka oscyluje w kierunku patrzącego, choć nie zatrzymuje na nim wzroku. Obydwie twarze łączy wyraz zamyślenia i powagi. Jezus spoczywa na lewym ramieniu Maryi, przyodziany w sukienkę koloru karminowego. W lewej ręce trzyma księgę, prawą zaś unosi ku górze w charakterystycznym geście nauczyciela, władcy lub do błogosławieństwa. Prawa ręka Maryi spoczywa na piersi. Niebiesko-granatowa suknia i tego samego koloru płaszcz Maryi ozdobione są motywami złocistych lilii. Nad czołem Dziewicy namalowana została sześcioramienna gwiazda. Główne tło obrazu jest koloru niebiesko-zielonego, który przechodzi w odcień morskiej fali. Prawy policzek Matki Bożej znaczą dwie równolegle biegnące rysy, przecięte trzecią na linii nosa. Na szyi występuje sześć cięć, z których dwa są widoczne dość wyraźnie, cztery zaś pozostałe – słabiej. Twarz Matki Bożej jest koloru brązu (miodu), co jest związane ze sposobem malowania ikon. Twarz jest ciemna również dlatego, że ma wiele warstw werniksu, który z czasem ciemnieje. Dominującym elementem ikony są złote nimby wokół głowy Maryi i Jezusa, które zlewają się w jedną kompozycję, stanowiąc bardzo charakterystyczny detal kontrastujący z ciemną karnacją twarzy postaci. Obraz został namalowany na drewnianej tablicy o wymiarach: 122,2/82,2/3,5 cm.

Wielkie wydarzenia:

Jasna Góra to nie tylko Sanktuarium Matki Bożej, ale również Duchowa Stolica Polski i Obronna Twierdza. Dzieje Obrazu Matki Boskiej Częstochowskiej od momentu pojawienia się na Jasnej Górze, aż do czasów współczesnych nierozerwalnie splatają się z losami Polski. Niektóre z najważniejszych wydarzeń związanych z historią naszej ojczyzny i Królową Polski w Częstochowskiej Ikonie to:

• Potop Szwedzki – mianem „potopu szwedzkiego” określa się najazd na Polskę w 1655 r. wojsk szwedzkich pod wodzą króla Karola Gustawa, które pozostały na terenie kraju do czerwca 1957. Ostatecznie wojna ze Szwecją zakończyła się podpisaniem pokoju w Oliwie 3 maja 1660 r. Rzeczpospolita osłabiona wojnami kozackimi i wojnami z Rosją wydawał się Szwecji łatwym łupem. Zdrada magnatów wielkopolskich na czele z Krzysztofem Opalińskim oraz magnatów litewskich, Janusza i Bogusława Radziwiłłów, ułatwiała najeźdźcy opanowanie kraju.
• Śluby lwowskie(Wydarzenie upamiętnione na polichromii w naszym kościele parafialnym) – miały miejsce 1 kwietnia 1656 r. w katedrze lwowskiej. Król Jan Kazimierz oddał wówczas cały kraj pod opiekę Matki Bożej obwołując Ja Królową Polski. Był to czas „Potopu Szwedzkiego”, kiedy wojska najeźdźcy opanowały niemal całą Polskę. Król, prosząc Maryję o pomoc w walce z okupantem ślubował, że w zamian szerzyć będzie Jej kult i sprawiedliwie rządzić królestwem, dbając szczególnie o dolę ludu.
• Bitwa Warszawska – rozegrana od 12 do 15 sierpnia decydująca bitwa wojny polsko bolszewickiej z 1920 r. Zwana też „Cudem nad Wisłą”. Bitwa uważana jest za 18, przełomową bitwę na świecie. Nieoczekiwane zwycięstwo Polaków było przez wielu traktowane jako interwencja Opatrzności, zwłaszcza, że postępom Armii Czerwonej towarzyszyły modlitwy całego narodu o ocalenie. Zebrani w dniach od 27 do 29 lipca 1920 r. w klasztorze jasnogórskim biskupi polscy dokonali poświęcenia kraju Najświętszemu Sercu Jezusa i opiece Maryi. 7 sierpnia rozpoczęła się na Jasnej Górze nowenna błagalno-pokutna. Zwycięstwo nastąpiło 15 sierpnia, w Uroczystość Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny.
• Jasnogórskie Śluby Narodu (Wydarzenie upamiętnione na polichromii w naszym kościele parafialnym)- odczytane zostały na Jasnej Górze , 26 sierpnia 1956 r. w 300 rocznicę Ślubów Lwowskich Jana Kazimierza. Autorem tekstu ślubowania był uwięziony jeszcze wówczas w Komańczy Prymas Polski kard. Stefan Wyszyński . Tekst ślubowania Prymas napisał w więzieniu, 16 maja 1956 r. Został on odczytany po uroczystej Mszy św. na Wałach Jasnogórskich z udziałem ok. miliona wiernych. Przy ołtarzu stał pusty fotel, na którym przeor Jasnej Góry złożył wiązankę biało czerwonych róż. Był to wymowny znak przypominający o uwięzieniu kard. Wyszyńskiego. Śluby odczytane zostały przez bp. Michała Klepacza. Kard. Wyszyński zwolniony został dokładnie 2 miesiące później, 26 października 1956 r.
• Milenium Chrztu – do obchodów tysiąclecia chrztu Polski w 1966 r. naród przygotowywał się poprzez Śluby Jasnogórskie i przez 9 lat Wielkiej Nowenny, rozpoczętej w 1957 r.Nowennę zakończyły uroczystości w katedrze gnieźnieńskiej w Wielką Sobotę 9 kwietnia 1966 r. 14 kwietnia, jak się przyjmuje dokładnie 1000 lat od dnia przyjęcia chrztu przez Mieszka I, Eucharystią w katedrze gnieźnieńskiej rozpoczęły się obchody „Sacrum Millennium Poloniae”. Centralne uroczystości milenijne miały miejsce 3 maja 1966 r. na Jasnej Górze. Miał na nie przybyć sam Ojciec Święty Paweł VI, ze względu na sprzeciw władz nie doszło jednak do tej historycznej wizyty. Uczestnicy obchodów jasnogórskich mogli zobaczyć pusty tron papieski z portretem Ojca Świętego i wiązanką kwiatów. Na czas uroczystości legatem papieskim został z woli Pawła VI kard. Stefan Wyszyński. Mszy św. na Jasnej Górze przewodniczył kard. Karol Wojtyła, zaś homilię wygłosił Prymas. Centralnym momentem obchodów było odczytanie przez kard. Wyszyńskiego Aktu oddania Polski w macierzyńską niewolę Maryi. Ponadto 3 maja 1966 z okazji Tysiąclecia Chrześcijaństwa Prymas Polski – Ksiądz Kardynał Stefan Wyszyński wraz z ówczesnym Metropolitą Krakowskim – Księdzem Arcybiskupem Karolem Wojtyłą ozdobił Obraz koronami milenijnymi.

Sukienki Madonny:

Ciemna twarz Madonny Częstochowskiej kontrastuje ze złotymi koronami i przebogatymi sukienkami. Tradycją stało się, że z okazji wielkich wydarzeń dla Matki Bożej wykonywana jest sukienka. Jest to wyraz czci do Maryi i rozszerzania się Jej kultu. W chwili obecnej Matka Boża ma 10 sukienek:

1. Sukienka brylantowa, zwana też diamentową z XVII wieku,
2. Sukienka wierności, zwana też rubinową z XVII wieku,
3. Sukienka koralowa z 1910 roku, dar kobiet ziemi kieleckiej,
4. Sukienka milenijna, zwana też sukienką tysiąclecia Chrztu Polski (966-1966),
5. Sukienka koralowa z 1969 r. (zwana też koralowo-perłowo-biżuteryjną),
6. Sukienka sześćsetlecia, zwana też koralowo-perłową – została wykonana z racji jubileuszu 600-lecia obecności Cudownego Obrazu na Jasnej Górze,
7. Sukienka sześćsetlecia, zwana też złotą – dar wdzięczności za 600-lecie obecności Obrazu na Jasnej Górze,
8. Sukienka bursztynowo-brylantowa, zwana też sukienką zawierzenia Totus Tuus – powstała w 2005 roku. Jest wotum z okazji 350. rocznicy Obrony Jasnej Góry przed Szwedami (1655 r.), wotum dziękczynnym za życie i pontyfikat Jana Pawła II oraz za 25-lecie powstania „Solidarności”,
9. Sukienka wdzięczności i miłości, cierpienia i nadziei narodu polskiego z 2010 roku. Ufundowana przez naród Polski z okazji 100-lecia koronacji Cudownego Obrazu koronami papieża św. Piusa zwanymi milenijnymi, które zostały nałożone w miejsce skradzionych koron Klemensa XI. Nałożona wraz z nowymi koronami we wrześniu 2010 roku w czasie uroczytości 100 lecia koronacji Obrazu Matki Bożej z 1910 roku,
10. Sukienka perłowa z 2018 roku. Wykonał ją artysta malarz i hafciarz Andrzej Majewski. Sukienka perłowa wzorowana jest na skradzionej w 1909 r. z Cudownego Obrazu. Została poświęcona na Jasnej Górze 8 grudnia 2018 r., w uroczystość Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny.

Róże Madonny:

Po prawej stronie ołtarza w kaplicy Cudownego Obrazu umieszczone są 3 Złote Róże – najwyższe odznaczenia papieskie. Pierwsza została ofiarowana przez św. Jana Pawła II podczas pierwszej pielgrzymi do ojczyzny w 1979 r. Wykonał ją ze złota złotnik rzymski. Ma formę naturalistycznej gałązki róży z jednym rozkwitłym kwiatem i trzema pąkami. Druga Złota Róża powstała na życzenie papieża Pawła VI i miała być jego darem dla Jasnej Góry z okazji tysiąclecia chrztu Polski w 1966 r. Ostatecznie 40 lat później przywiózł ją papież Benedykt XVI w czasie pielgrzymki do Polski w 2006 r. Trzecią ofiarował papież Franciszek podczas Światowych Dni Młodzieży w 2016 r.

Częstochowska Pani w literaturze:

Przed Jasnogórską Panią hołd składali nie tylko prości ludzie oraz biskupi, królowie, hetmani, ale także jej kult głosili polscy pisarze i poeci jak np: J.Długosz, H.Sienkiewicz, K.K.Baczyński, K.Iłłakowiczówna, Z.Krasiński, ks.J.Twardowski, nasi wieszczowie A.Mickiewicz i J.Słowacki i wielu innych. Piękny wiersz cytowany niżej napisał Jan Lechoń:

"Matka Boska Częstochowska, ubrana perłami,
Cała w złocie i brylantach, modli się za nami.
Aniołowie podtrzymują Jej ciężką koronę
I Jej szaty, co jak noc są gwiazdami znaczone.
Ona klęczy i swe lice, gdzie są rany krwawe,
Obracając, gdzie my wszyscy, patrzy na Warszawę.
O Ty, której obraz widać w każdej polskiej chacie
I w kościele, i w sklepiku, i w pysznej komnacie,
W ręku tego, co umiera, nad kołyską dzieci,
I przed którą dniem i nocą wciąż się światło świeci.
Która perły masz od królów, złoto od rycerzy,
W którą wierzy nawet taki, który w nic nie wierzy,
Która widzisz z nas każdego cudnymi oczami,
Matko Boska Częstochowska, zmiłuj się nad nami!"

Matko Boża Częstochowska, Patronko naszej parafii

módl się nad nami !